Een zweepslag: Wat is het en wat kun je eraan doen?

Een zweepslag is een grote of kleinere scheur in een spier. Hij kan in principe in elke spier voorkomen, maar komt meestal voor in de kuit. Je kent waarschijnlijk het typerende verhaal wel: ‘ik was aan het sporten en ineens voelde het alsof iemand tegen m’n kuit aanschopte, en daarna kon ik niet meer normaal op m’n been lopen’.

Wat gebeurt er bij een zweepslag?

Bij een afzet met lopen of springen ontstaat er plotseling een gevoel van een klap tegen de kuit. Daar komt de naam ook vandaan; het is alsof je een klap met een zweep krijgt. Er is een kleine of een grote scheur ontstaan in het spiergedeelte, het dikke deel van de kuit, meestal aan de binnenzijde van het been.

Behalve de vezels van de spier scheuren er ook bloedvaten en lymfevaten. Dan komt er dus bloed en vocht los in het been dat zwelt en blauw kan worden.

Wat is de oorzaak van een zweepslag?

Om kort door de bocht te zijn: de belasting op de kuit is te hoog, of de belastbaarheid van de kuit te laag. Een spierscheur(tje) ontstaat doordat er een té grote kracht op de spier staat. De spiervezels kunnen deze kracht niet aan en scheuren. Oorzaken kunnen zijn:

• Een plotselinge grote belasting van een spier kan leiden tot een spierscheur. De sprint of afzet.
• Een te koude spier is niet voorbereid op een grote activiteit.
• De spier kan verkort of stijf zijn. Denk hierbij ook aan dat als je de hele week op hoge hakken loopt dan is je kuit korter. Als je dan je sportschoenen aantrekt is je kuit mogelijk niet op zijn gewenste lengte.
• Een te snelle of te intensieve trainingsopbouw.
• Een eenzijdige trainingsopbouw. Bijvoorbeeld teveel krachttraining bij training voor hoogspringen.
• Als iemand moe is en gaat sporten, dan is de belastbaarheid lager dan normaal.
• Kou en vochtige omstandigheden. Hardlopen in een korte broek als het vriest.

Wat moet je doen bij een zweepslag?

De eerste 24-48 uur zijn het pijnlijkst. Het beste wat je dan kan doen is RICE.

• R van Rest, rusten van de geblesseerde spier. Geef de spier rust!
• I van Ice, koelen van de geblesseerde spier gedurende 15-20 minuten met ijs. Koelen geeft pijnverlichting.
• C van Compression, compressie van de geblesseerde spier met een drukverband.
• E van Elevation, omhoog leggen van de geblesseerde spier.

Hierna is het verstandig om na te gaan waar jouw disbalans zit. Is het overduidelijk, dan kan je door middel van 4-6 weken rust en lichte oefeningen je sportactiviteit weer hervatten. Is het voor jou niet duidelijk dat is het verstandig om naar een fysiotherapeut. Samen kun je dan kijken waar jouw disbalans zit en hieraan werken.