De ui een superfood? Echt wel!

Dat knoflook gezond is, wisten we al. Maar wist je dat ook van de hele familie 'uiachtigen' zoals daslook (of berelook), sjalotten, bieslook, prei en dus de ui zelf? Geschriften tonen aan dat de ui al 4000 jaar vóór onze tijdsrekening werd ingezet als traditionele remedie om infecties van de huid (uitwendige inname) en de luchtwegen (inwendige inname) aan te pakken of te voorkomen. In de Middeleeuwen werden ze als plantaardig antibioticum ingezet bij ontstekingen, bloedsomloopstoornissen en diabetes.

De ui gezond vanwege zwavelverbindingen.

Wat de ui zo gezond maakt zijn onder andere de zwavelverbindingen. Men schat dat er ruim 50 zwavelverbindingen door de ui worden aangevoerd.
Nu hoor ik je bijna denken: "Zwavel ... gezond? Dat kan toch helemaal niet?"
Laat me je vertellen dat het mineraal zwavel in het lichaam misschien wel meer voorkomt dan andere mineralen als calcium, magnesium, zink en ijzer. Zwavel werkt als een bouwstof en helpt alle mogelijke bindweefsels versterken en het vermindert pijn- en ontstekingsklachten. Voor het hele bewegingsstelsel (gewrichten, pezen, ligamenten en spieren) is zwavel onmisbaar. Ook op het gebied van allergieën en lichaamsontgifting kan zwavel een gunstig effect hebben.

Naast zwavel bevat de ui ook veel (meer dan knoflook) flavonoïden en qua vitaminen is de ui rijk aan vitamine C, B9 en B6. Voorts bevat de ui andere mineralen waaronder calcium, kalium, chroom, mangaan, selenium en jodium.

Bij welke 'kwalen' kan de ui (preventief) worden ingezet?

1. Er zijn steeds meer studies die uitwijzen dat regelmatige consumptie van de ui bijdraagt tot bescherming tegen kanker. Zo is uit een Nederlandse studie (1996) gebleken dat mensen die een halve ui per dag aten aanzienlijk minder kans liepen om te sterven aan maagkanker. Epidemiologische studies suggereren dat het gebruik van de ui ook andere kankersoorten van het spijsverteringsstelsel helpt te verminderen. Met name die van de mondholte, slokdarm en dikke darm.
2. De ui ondersteunt de bloedsomloop en helpt vermoedelijk beschermen tegen ouderdomsgerelateerde verschijnselen in de bloedvaten (atherosclerose), die leiden tot hart- en vaatziekten. De zwavelstoffen in de ui verminderen het onderling en aan de vaatwand verkleven van de bloedplaatjes, waardoor we van een natuurlijke bloedverdunnende werking mogen spreken. Ook is er een milde cholesterolverlagende werking vastgesteld (aangetoond bij zware, vetrijke maaltijden), een lichte bloeddrukverlagende werking, én de ui helpt bloedstolsels in de bloedvaten op te lossen.
3. In de traditionele volksgeneeskunde heeft de ui vooral een gunstige reputatie op het gebied van preventie en aanpak van infecties zoals verkoudheden, bronchitis, keelpijn en griep. Denk hierbij aan het in parten snijden van de ui en deze in de (slaap)kamer leggen om infectieverwekkers te bestrijden. Fijngehakte ui, aangebracht onder kompres achter het oor zou nuttig zijn bij oorontstekingen.
4. Op basis van quercetine, een flavonol met antioxiderende en ontstekingswerende eigenschappen, wordt van de ui beweerd dat ze helpt allergische verschijnselen te verminderen. Quercetine heeft het vermogen om de stof histamine - die een centrale rol speelt in allergische verschijnselen - af te remmen. Wie naast de ui regelmatig andere bronnen van quercetine consumeert (appelen, citrusvruchten, groene bladgroenten, biologische tomaten, rode druiven, rode wijn en groene thee), loopt minder kans op ernstige vormen van astma en hooikoorts.
5. De ui helpt beschermen tegen osteoporose.
6. De ui heeft milde bloedsuikerverlagende eigenschappen en is daarom ideaal in een diabetesdieet
7. de ui is licht diuretisch (urinedrijvend) en bloedzuiverend en wordt om die reden aangeraden bij reumatische aandoeningen en jicht.
8. Door de ontstekingswerende eigenschappen van quercetine in combinatie met de rijkdom aan zwavel en de bloedzuiverende eigenschappen wordt de ui vaak aangeprezen bij alle vormen van gewrichtsklachten.
9. Men kan gebruik maken van de oogprikkelende en tranenopwekkende eigenschap van de ui bij het 'droge ogen syndroom'.

De ui bereiden? Rauw of verhit?

Voor de gunstige eigenschappen van de ui schijnt het niet veel uit te maken of je de ui rauw of verhit eet. In het geval van de ui betekent verwarmen (koken, bakken etc.) niet een verlies aan werkzaamheid, want sommige zwavelverbindingen kunnen er zelfs actiever door worden.

In plaats van de vraag 'hoe' de ui te bereiden is de vraag 'hoeveel' ui meer van belang: Wie echt zijn gezondheid wenst te ondersteunen mag de ui in grotere porties eten en als volwaardige groente zien in plaats van als kruid. Eén bol of 50 gram per dag zou voldoende zijn.

Heb je trek gekregen? Morgen plaats ik een recept van heldere uiensoep. Doe vandaag vast boodschappen: ongeveer 2 uien per persoon.

(Bron: BioGezond, juni 2013)