Slapen voor een goed herstel

Slapen heeft een positieve invloed op onze gezondheid. Als je slaapt komen zowel je lichaam als je hersenen tot rust. Heel simpel gezegd krijgen je lijf en je brein de gelegenheid zich te herstellen.

Dat slaap belangrijk is, is niets nieuws. Als je te weinig slaapt heb je minder energie, ben je minder scherp, raak je sneller geblesseerd, herstelt je blessure langzaam en oog je minder energiek. Zelfs je haar en je huid gaan er anders uitzien. Sterker nog, te weinig slaap is zelfs schadelijk voor je gezondheid. Een tekort wordt bijvoorbeeld gelinkt aan hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht.

Slaapfasen

De slaap wordt gekenmerkt door een wisseling van verschillende slaapfasen en zorgt gedurende de hele nacht voor een onafgebroken stroom van positieve biochemische reacties in het lichaam. Een periode van lichte slaap wordt gevolgd door diepe slaapfasen. Na de diepere slaapfasen wordt de slaap weer lichter en begint de eerste periode van droomslaap die wordt gekenmerkt door het optreden van snelle oogbewegingen (rapid eye movements, afgekort REM), de zogenaamde REM-slaap. Naargelang het aantal uur slapen bestaat de slaap uit vier van dergelijke elkaar afwisselende fases.

Hoe werkt herstellen tijdens de slaap?

Tijdens de slaap gebeurt er vanalles in het lichaam. De groeihormonen en de productie van eiwitten zijn op hun actiefst. Groeihormonen en eiwitten zijn o.a. betrokken bij het herstel van spierweefsel. De hypofyse* geeft het groeihormoon niet steeds op hetzelfde niveau af, maar in pieken. Overdag zijn dit kleine piekjes, tijdens de slaap zijn ze veel hoger en hebben ze meer effect.

Een tekort aan slaap verandert productie van eiwitten en de aanmaak van groeihormonen. Het gevolg is dat je lichaam schade minder goed repareert, stress minder makkelijk opvangt en de weerstand vermindert.

De slaapbehoefte is heel individueel en verschilt van persoon tot persoon. De één functioneert prima bij 5 tot 6 uur slaap de ander heeft minimaal 8 uur nodig om zich fit en energiek te voelen. Er is dan ook niet iets van een minimum aantal uren slaap dat je moet halen, 7 tot 8 uur slaap per nacht (voor volwassenen) wordt als richtlijn aangehouden.

Slaaphouding bij blessures

De perfecte slaaphouding bestaat niet. Iedereen is anders en iedereen heeft z’n voorkeur. Als we regelmatig van slaaphouding veranderen en we ervoor zorgen dat we lekker liggen op een niet te hard of te zacht bed is er niks aan de hand.

Wanneer we een blessure hebben is een comfortabele slaaphouding vinden soms erg lastig. Op je zij liggen bij schouderklachten kan erg vervelend zijn. Er ontstaat een onnodig hoge druk in je schoudergewricht, wat erg pijnlijk kan zijn. Bij rugklachten is een houding waarbij de wervelkolom zo min mogelijk wordt belast aan te raden. In de afbeelding zijn voor veel voorkomende blessures/klachten tips gegeven voor slaapposities.

*De hypofyse is een orgaantje in de hersenen dat een grote rol speelt bij de hormoonregulatie van het lichaam.

(Bronnen: Inslaap.nl, Gezondheidspsychologie, P. van Burken.)