De zin en onzin van diëten

Knallende kurken en spetterend vuurwerk hebben we achter ons gelaten: het is 2014 en tijd om het jaar goed te beginnen! Zijn alle restjes van de Kerst en oudejaarsavond opgegeten en heb je gezworen om geen chocolade meer in huis te halen? Heb jij je voorgenomen om dit jaar écht snel en veel gewicht te verliezen? Voordat je daarmee start, raad ik je aan om even verder te lezen!

Gezond gewicht?

Het klinkt wellicht overtrokken, maar al jaren staan ‘afvallen’ en ‘meer bewegen’ bovenaan bij goede voornemens. Misschien vind jij jezelf te zwaar, maar is het eigenlijk wel noodzakelijk voor jou om gewicht te verliezen? Er zijn verschillende methodes om ‘overgewicht’ vast te stellen. Een effectieve manier is het meten van de tailleomtrek. De omtrek meet je op het smalste deel van je middel: tussen de bovenkant van het bekken en de onderkant van je onderste rib.

Komt jouw tailleomvang overeen met een gezond gewicht? Of is het tijd voor actie?

De stofwisseling

Om 1 kilo vetmassa te verliezen zul je ongeveer 7000 calorieën moeten verbranden. En juist het verbranden van die calorieën is een lastige opgave! Het lichaam heeft dagelijks een minimale hoeveelheid energie nodig om de stofwisseling (basaalmetabolisme) op gang te houden. Vergelijk het met een kacheltje dat continue moet blijven branden. Energie uit voeding zorgt ervoor dat organen blijven functioneren, de spijsvertering en ademhaling doorgaat en het lichaam zichzelf warm kan houden. De hoeveelheid energie die hiervoor nodig is, hangt mede af van lengte, gewicht, geslacht, leeftijd en getraindheid. Iemand met een actief leven heeft een hoger basaalmetabolisme dan iemand die niet sport. Sport zorgt voor een toename van de spiermassa en afname van de vetmassa. Doordat spieren meer energie nodig hebben, wordt het metabolisme in rust ook hoger. Je verbrandt dan in rust automatisch meer energie.

Jojo-effect

Stel je besluit om een streng dieet te volgen waarbij je 1000 – 1200 kcal per dag mag eten en je niet sport. Het lichaam reageert hierop door ‘in de spaarstand’ te gaan staan en gaat minder energie verbranden (dit principe gaat terug tot de oertijd, waarin het lichaam zuinig met energie om moest gaan in tijden van voedselschaarste). Door niet te sporten, wordt ook niet gewerkt aan opbouw van extra spiermassa. Als het dieet na een periode ophoudt, heb je een mooi souvenirtje overgenomen; namelijk een verlaagde stofwisseling. Wedden dat wanneer je weer ‘normaal’ gaat eten het gewicht weer toeneemt? Door regelmatig ‘streng’ te lijnen, kun je daadwerkelijk ook echt steeds zwaarder worden.

Advies

Om blijvend gewicht te verliezen, werkt geleidelijk aan afvallen het beste. Probeer dit altijd in combinatie te doen met bewegen om het metabolisme op gang te houden en tegelijkertijd ook spiermassa op te bouwen. Raadpleeg eventueel een arts of diëtist om je tailleomvang en basaalmetabolisme te berekenen. Zij kunnen hierop een passend voedingsadvies uitbrengen voor jou.

Ik wens iedereen een gezond en sportief 2014 toe!

(Bronnen:
* Methus-Vliegen, E.M.H, Zelissen, P.M.J. (2004). Behandeling van overgewicht en obesitas bij volwassenen: voorstel voor een richtlijn. Nederlands Tijdschrift  voor Geneeskunde, 16 oktober; 148( 42).
* voedingscentrum.nl/encyclopedie/basaalstofwisseling, geraadpleegd op 23 december 2013
* voedingscentrum.nl/nl/mijn-gewicht/ondergewicht.aspx , geraadpleegd op 23 december 2013)

Door gastblogger Ancilla Sterrenburg

Voor persoonlijk voedingsadvies kun je contact opnemen met Ancilla Sterrenburg-Kluin,
(sport)diëtiste praktijklocatie VodiService Zoetermeer
ancilla@vodiservice.nl
www.vodiservice.nl